O’zbekiston Tashqi
ishlar vazirligi gollandiyalik siyosatchi Gert Vilders suratga olgan
“Fitna” nomli hujjatli filmni tanqid qilmoqda. Musulmon ahlining diniy
tuyg’ularini kamsituvchi bu film dinlar-aro adovat qo’zg’atadi,
deyiladi vazirlik bayonotida.
“Fitna” filmi musulmonlar e’tiqodini kamsitish, islomni
zo’rovonlikka bog’lashga uringani bois musulmonlarning keskin
noroziligiga sabab bo’lmoqda.
Din ahli filmni taqiqilashni talab etayotgan bir paytda, ayrim
siyosiy guruhlar, jumladan muallifning o’zi filmni keng ommaga namoyish
etish taraddudida. O’zbekiston hukumati nazarida “Fitna” filmi diniy
ziddiyatlarni kuchaytirishga xizmat qiladi.
|
Gollandiyalik qonunchi Gert Vilders |
“O’zbekistonda
diniy nizo va adovatni qo’zg’atishga qaratilgan hatti-harakatlarga yo’l
qo’ymaslik uchun Yevropa davlatlarida yetarli darajada siyosiy iroda va
aql-idrokning namoyon etilishiga ishonch bildiriladi”, - deyiladi
“Jahon” axborot agentligi xabarida.
“Islom dinini qoralash musulmonlarni boshqa dinlarni - masalan shu
filmni yaratgan kishi xristian dinida bo’lsa - biz xristian dinini
qoralaymiz deb qoladigan ayrim guruhlar paydo bo’lishi mumkin. Bu
o’zaro inoq yashab kelayotgan turli din vakillari o’rtasidagi salbiy
oqibatlarga olib kelishi turgan gap. Shuning uchun O’zbekiston
musulmonlari nomidan bunday ishlarga e’tiroz bildiramiz. Bu yaxshi ish
emas, Ollohni naznida ham, bandasini naznida ham”, - deydi islomshunos
olim Abdulaziz Mansur.
O’zbekiston Islom Unversiteti o’qituvchisi, islomshunos olim
Abdulhakim Juzjoniy fikricha bunday harakat diniy ekstremistik kayfiyat
tarqalishiga zamin yaratadi.
“Eng og’ir oqibatlaridan biri diniy ekstremistlar, terrorchilar ana
shunday g’oyalar, filmlar, nashrlarni islomga qarshi, musulmonlarga
qarshi hurmatsizlik ekanini aytib, uni bunga qarshi surib foydalanishi
mumkin. Bizga ma’lumki islom dini ajoyib din. Payg’ambarimiz birinchi
kundan boshlab boshqa millatlarni hurmat qila boshladi. Yahud dinini,
“Tavrotni”, xristianlarni “Injil” kitobini va boshqalarini, hammasini
hurmat qilib keladi”, - deydi Juzjoniy.
Muxolifatadagi “Erk” partiyasi bosh kotibi Otanazar Oripovning
aytishicha hukumat bayonoti quruq rasmiyatchilik uchun chiqarilganga
o’xshaydi.
“Dunyoda hozir keng tarqalgan holatlardan biri, o’zi masalani
mohiyatiga tushunmasdan munosabat bildirayotgan guruhlarning
ko’pligidir. Birinchidan film yaratuvchilari, bunga yo’l bergan
siyosatchilar ham islomning mazmun-mohiyatini yaxshi tushunmagan
odamlar. Shu filmga munosabat bildirgan rasmiy bayonot ham shunday. Bu
bayonotda ham islomning, “Quron”ning haqiqatda zo’rovonlikda
qurilmaganini tushunib yetmaganliklari ko’rinib turibdi. Shunchaki
rasmiyatchilik uchun chiqarilgan. Aslida islomga, u filmdan ham ko’proq
o’zlari zarar yetkazayotganini o’ylashmaydi”, - deydi Otanazar Oripov.
O’zbekiston xalqaro tashkilotlar hisobotlarida e’tiqod erkinligi
cheklangan davlat sifatida qayd etiladi. Huquq himoyachilari minglab
musulmonlar qamoqda o’tirganini, hukumat diniy ekstremizmni siyosiy
maqsadlarda bo’rttirib ko’rsatayotganini ta’kidlashadi.